Vishaken
door Fishing Info Europe
De haak is de basis van het vissen, over het uitzoeken moet men niet te licht denken, de vis komt er immers aan te hangen.
Een goede kwaliteit haak is essentieel omdat een matige kwaliteit haak zal doorbuigen, openbuigen of zelfs afbreken.
Als een haak bot of beschadigd is zal die niet diep genoeg de vissenbek doordringen om de vis te haken, gevolg: wat een pech, vis weg!
Bij een ontspannend dagje aan het vissen is dat nog niet zo (heel) erg maar tijdens een wedstrijd
is dat toch wel (zeer) vervelend.
De haakeigenschappen zijn wel degelijk van belang voor de visser waar we het eerst naar kijken is:de grootte,
(steel)lengte, draaddikte, het soort oog en de stand ervan, de haakbocht en willen we vissen met of zonder weerhaak.
De geschiedenis
van de haak start zo'n
tienduizenden jaren geleden toen de mens haken maakte uit hout (doorn), bot, ivoor,
(vuur)steen, schildpad schaal of uit graten van grotere vissen.
Na de (uit)vinding van metalen volgden haken van ijzer en brons.
We weten niet zeker wanneer de vishaak precies is ontdekt maar wel is bekend dat de Neolithic man (vroege Steentijd)
al vishaken gebruikte.
2000 BC visten de Egyptenaren al met staven lijn en
koperen haken.
Een vishaak van zo'n 7.000 jaar geleden.
Een vishaak van zo'n 4.000 jaar oud.
Metalen haken uit de Middeleeuwen.
Dit plaatje laat een set van vijf
Romeinse haken
en een naald zien. (foto van Mr. Fred Buller).
De geraffineerde informatie over het maken van haken werd in 1496 gepubliceerd.
De grondslag voor de moderne hakenindustrie werd gelegd in 1650 door de Engelsman Charles Kirby.
Deze Engelsman maakte de eerst machine die haken vormde van zo'n goede kwaliteit dat hij de markt domineerde.
De grootste moderne hakenindustrie bevindt zich tegenwoordig in Noorwegen (Mustad)
en
Japan (Gamakatsu, ),
Korea (Youvella).
Benamingen van de haak.
Voor we een keuze kunnen maken eerst de benamingen van de haak:
1. Het haakoog, (Engels: hookeye).
2. De haaksteel. (Engels: shank). De haaksteellengte wordt gemeten tussen het oog en bocht van de haak.
3. Het haaksteeleinde (Engels: shank-end)
4. De haakbocht (Engels: hookbend).
5. De weerhaak (Engels: barb).
6. En de haakpunt (Engels: hookpoint).
De haakgrootte of wijdte (Engels: gape) van de haakbocht bepaalt de maat van de haak.
De steellengte (Engels: shank)
1 Haakoog
Haakogen zijn er in verschillende vormen en staan in verschillende standen.
Er zijn drie vormen en drie standen:
Dit zijn de Ball-eye, Looped-eye en de Tapered-eye.
=> Ball-eye (ring-oog) de bekendste vorm en wordt voor vrijwel alle haken gebruikt.
=> Looped-eye (lus-oog) worden gebruikt bij zalmhaken en gelijkvormige type haken.
=> Tapered-eye (taps toelopend oog) komen het meest voor bij fleurhaken en dreggen.
De verschillende standen heten de Down-eye, Eye-up en Straight-eye.
Down-eye (oog neerwaarts gericht).
Eye-up (oog opwaarts gericht)
Straight-eye (oog in de lengte van de haaksteel) deze is bedoeld voor streamers en andere grotere jongens.
2 Haaksteel lengte
De haaksteellengte wordt gemeten tussen het oog en bocht van de haak.
Een afwijkende lengte wordt vermeld met 1x long-shankhook (langsteelige haak) of 2x
tot 10x long-shankhook
| Bijvoorbeeld: haak 12 |
haaksteel lengte |
| Standaard |
10 mm |
| 1XL |
20 mm, |
| 2XL |
30 mm |
| 5XL |
60 mm |
| 10XL |
110 mm |
| 1XS |
5 mm |
| 2XS |
2,5 mm |
Verkorte haakstelen worden aangeduid met 1x short-shank (1XS) of 2x short-shank (2XS).
Hierbij geldt het omgekeerde van de long-shank,
bijvoorbeeld: haak 12 heeft een haaksteel lengte van 10mm dan wordt dat bij 1XS 5mm, bij 2XS 2,5mm.
Bij kleine haken zal men niet verder gaan dan 1XS.
Het type aas is mede bepalend voor de lengte van de steel die we gaan gebruiken.
Haaksoorten met een lange steel zijn handig bij het vissen met wormachtigen.
3 Haak draaddikte
Het dikkere draad wordt aangeduid met * x heavy, * x stout of *x strong.
Als een haak is aangeduid met "heavy / stout" dan geeft het aantal * x aan hoeveel zwaarder het draad is.
Het getal "1x", "2x" of "*x" geeft het aantal stappen naar een grotere haakmaat aan.
Bijvoorbeeld:
Haakmaat 10 vermeld "1x heavy / stout / strong" dan is de draaddikte van haakmaat 8 gebruikt, of
"2x heavy / stout / strong" dan is de draaddikte van haakmaat 6 gebruikt, of
"*x heavy / stout / strong" dan is de draaddikte van haakmaat * gebruikt.
Dunner draad wordt aangeduid met * x fine.
Als een haak is aangeduid met fine geeft het aantal *XF aan hoeveel lichter,
bijvoorbeeld:
Haakmaat 10 vermeld "1XF" dan is de draaddikte van haakmaat 12 gebruikt, of
"2XF" dan is de draaddikte van haakmaat 14 gebruikt, of
"*XF" dan is de draaddikte van haakmaat * gebruikt.
Er wordt met het aantal "1Xf", "2Xf" of "*XF" het aantal stappen van haakmaat verkleining aan gegeven.
4 Haakbocht (hookbend)
De haakbocht bepaalt samen met de opening de haakmaat. Haakbochten zijn er in vele soorten.
We kennen de Round Bend, Wide Gape, Perfect Bend, Limerick Bend en Sproat Bend enzovoort.
Dus voor elk wat wils, maar of het type bocht wat uitmaakt voor de vangst is maar de vraag.
5 Weerhaak (barb)
Deze zorgt ervoor dat de gehaakte vis niet makkelijk kan ontsnappen en dat het aas beter op zijn plaats blijft.
6 Haakpunt (hookpoint)
De haakpunt dringt door de vissenlip heen en moet dan ook vlijmscherp zijn.
Een botte haakpunt zal de vis niet goed haken, met onnodige beschadiging van de vis en de kans dat u de vis verspeelt.
De betere haken worden chemisch gescherpt voor optimale scherpte.
Zoals de plaatjes weergeven zijn er diverse modellen.
7 Keel (bite/throat)
Bepaalt de 'diepte' van de haak, waar de vis wordt 'vast gehouden'.
8 Haakgrootte of maat
De haakgrootte of maat wordt bepaalt door de afstand tussen de haaksteel (3) en de haakpunt(6).
De haakgrootte wordt, vanaf 0, weergegeven met even nummers van 2 tot en met 32.
Hoe hoger het cijfer, hoe kleiner de haakgrootte.
Bijvoorbeeld een haakgrootte met een maatje 9 is kleiner als een haakje maat 5, waarbij 32 de kleinste is.
Haakmaten groter dan 2 worden met nullen (honderdsten) weergegeven.
Bijvoorbeeld:1, 1/0, 2/0 etc. tot 12/0, hoe meer nullen hoe groter de haak.
Een grafiek en plaatje:
Vishaak grootte kiezen
De grootte van de haak is afhankelijk van de gemiddelde grootte van de vis
die je wilt gaan vangen en de plantengroei in het water.
Is er veel plantengroei neem dan een dikker model haak,
die blijft beter in de bek van de vis zitten als de vis tussen de begroeiing vlucht.
Een richtlijn:
Nrs 26 tot 18 zijn geschikt voor vissen als de voorn.
Nrs 16 tot 10 zijn voor vissen van gemiddelde grootte geschikt zoals een brasem.
Nrs 8 tot 4 Voor het vissen op snoekbaars en karper (gebruik haken met een dikkere draad vanwege de grote kracht.
Het voorkomt uitbuigen of scheuren).
Nrs 1/0 of 2/0 voor het vissen op snoek of snoekbaars met een streamer.
Nrs 3/0 tot 8/0 voor grote zeevissen, als een haai of marlijn.
info@fishinginfo.eu